۲۰ مهر ۱۳۸۷

شکل گیری شعر دهه هشتاد در فضای مجازی

به نقل از روزنامه شماره 648
سه شنبه، 5 آذر ، 1387
شمس لنگرودي يكي از شاعران مستقل كشورمان كه تاريخ تحليلي شعر نو به قلم او نگاشته شده دهه بندي شعرمعاصر را رد مي كند آيا اين امر به مثابه ي
رد دستاورد هاي آن دهه پر فراز و نشيب است ؟
خب! با كمي تامل مي توانيم به اين سوال پاسخ قابل قبولي بدهيم شايد منظور شمس لنگرودي به عنوان كسي كه پيشنه ي شعر نوين ايران را مي شناسد رسيدن به دستاوردهاي مشترك است، نيما با دگرگوني وسيعي كه در سيماي ادبيات فارسي به وجود آورد جغرافياي وسيعي را در اختيار شاعران قرار داد كما اين كه ظرفيت هاي شعر نيمايي هرگز شكوفا نشد و ظهور شاگردان نيما در عرصه ادبيات باعث به وجود آمدن جريان هاي جديد شد كه تا به امروز اين صداها به گوش مي رسد،هر چند فروكش كرده باشند تاكيد نيما نزديك شدن به طبيعت كلام بود او در مقدمه اي كه در ابتداي"افسانه" مي نويسد خطاب به نسل جوان از يك ساختمان سخن مي گويد از ساختماني كه صداها توانسته اند به آن راه پيدا كنند و در حال گفتگو با يكديگر هستند اين سادگي در حقيقت به فراخور پيشينه ي شعر قدما، به لحاظ فيزيكي بيشتر قابليت همزاد پنداري را داشت و بزرگترين مزيت آن رهنمون شدن به ساختارهاي تازه بود كه نيما از آن به عنوان ساختمان ياد مي كند.

اما شعر دهه هشتاد بر خلاف چند دهه اخير در آرامشي سترگ به سر مي برد، تو گويي آرامش قبل از طوفان است بسياري از صاحب نظران دهه هفتاد را نقطه عطفي در تاريخ ادبيات ايران مي دانند از سويي ديگر تعدادي از طلايه داران ادب و فرهنگ فارسي به هيچ قيمت نمي توانند با دهه هفتاد كنار بييايند و اغلب شعرهاي دهه هفتاد را نوعي شكست سياسي شاعران مي دانند، زيرا هشت سال جنگ تحميلي مسير فكري شاعران را از دغدغه هاي سياسي و اجتماعي تهي كرد همان طور كه تجربه نشان داده است ادبيات هر كشوري دست خوش تحولات آن كشوراست همان اتفاقي كه در جنگ جهاني اول باعث به وجود آمدن دادائيست ها شد و اشعاري كه فرهنگ بورژوازی را به هزل مي گرفت، اما بايد پذيرفت دهه هفتاد نيز تبعات خود را داشت و رگه هايي از آن را حتي مي توانيم در نسل شعر دهه هشتاد ببينيم. دهه هفتاد براي بسياري از شاعران خوش يوم بود شايد به دليل مصادف شدن فعاليت آنها در اين دهه، در ثاني مشكلاتي كه شاعران جوان به لحاظ نشر كتاب با آن درگيرند به اين شكل نبود و همين قاعده باعث شد در هر كوچه و برزني شاهد نشر كتاب باشيم در گيري ژورناليستي كه بين شاعران به وفور ديده مي شد از براهني تا رويايي ... شايد يكي از علت هاي داغ بودن بازار دهه هفتاد بود ولي امروز صدايي به گوش نمي رسد حتي نجواهايي كه به گوش مي رسيد كاملن فرو كش كرده اند.از مشكلات نشر كتاب گفتيم شايد در خوش بيانه ترين شرايط شاعري بتواند هزار و صد نسخه از شعرش را به عموم علاقمندان هديه كند كه عموم اين علاقمندان همان شاعران هستند به هر حال اين شاعر كه در دهه هشتاد نفس مي كشد بايد هفت خان رسم را دوره كند تا بتواند از ارشاد مجوز بگيرد شايد در اين شرايط وبلاگ نويسي ملغمه ي شاعران نسل جوان است.همانطور كه مي دانيد ايران كشوري در حال توسعه است بنابراين با چند كليك مي توان تارنمايي شخصي خود را راه اندازي كرد و به گفت شنود با نسل هاي مختلف پرداخت امروزه روزنامه نگاران نويسندگان شاعران حتي دختر پنچ ساله اي كه به كمك پدر و مادر خاطرات كودكي خود را در يك صفحه مجازي ثبت مي كند تا خود را با مرور زمان همراه كند ...
امروزه وبلاگ نويسي يكي از دغدغه هاي شاعران دهه هشتاد است اگر به مرز بندي شعر معاصر اعتقاد داشته باشيم به سادگي درمي يابيم در قهقراي نا به سامان نشر كتاب وبلاگ نويسي دريچه تازه ايست كه در رهيافت رسالت خبر رساني از قوت ويژه اي بر خوردار است شاعران جوان اين جهان تازه را فتح كرده اند و بيرق سرخي را نيز بر فراز آن افراشته اند كه نشان از هوش و ذكاوت شعر جوان دارد شعر دهه هشتاد در ادامه شعر دهه هفتاد است ولي با ظرفيت هاي تازه اگر شاعراني را كه دچار آوانگارد زدگي شده اند، افراطي بنامم شايد به مذاق خيلي ها خوش نيايد ولي غرض اين كلمات جدي گرفتن شعر دهه هشتاد در حوزه وبلاگ نويسي و فضاي مجازي ست شاعراني كه ناچارند در اين فضاي نا شناخته خود را به تمكين برسانند و اين سرخوردگي را به هر نحوي جبران نمايند.